Pomoc Spłeczna
Pomoc społeczna ma na celu „umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. (…) Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka”. Istotą pomocy społecznej jest też zapobieganie wspomnianym wyżej sytuacjom.
Na pomoc liczyć mogą przede wszystkim osoby dotknięte:
- ubóstwem
- sieroctwem
- bezdomnością
- bezrobociem
- niepełnosprawnością
- długotrwałą lub ciężką chorobą
- przemocą w rodzinie (w tym potrzebą ochrony ofiar handlu ludźmi)
- potrzebą ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
- bezradnością w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
- brakiem umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze
- trudnościami w integracji (w cudzoziemców uzyskujących w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą)
- trudnościami w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego
- alkoholizmem lub narkomanią
- zdarzeniem losowym i sytuacją kryzysową
- klęską żywiołową lub ekologiczną.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701 zł
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528 zł
przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych wyżej.
Dominującymi zadaniami pomocy społecznej są:
- „przyznawanie i wypłacanie przewidzianych ustawą świadczeń
- praca socjalna
- prowadzenie i rozwój niezbędnej infrastruktury socjalnej
- analiza i ocena zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej
- realizacja zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych
- rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb”.
Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej
1) świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i zasiłek celowy specjalny,
2) świadczenia niepieniężne: udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, organizowanie i świadczenia usług opiekuńczych
i specjalistycznych usług opiekuńczych, kierowanie do Domów Pomocy Społecznej, praca socjalna, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, sprawienie pogrzebu.
Zasiłek stały przysługuje
-
pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy
od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; -
pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę
w rodzinie.
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie ( zmiana od 1 października 2018 )
-
w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kryterium dochodowym na osobę
w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.
W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa
do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, zasiłek stały nie przysługuje”.
Zasiłek okresowy
przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie;
- w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
Zasiłek celowy
- Zasiłek celowy może być przyznany celem zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.
- „Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
- Osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
- Zasiłek celowy może być przyznany w formie biletu kredytowanego.
- Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego” (niezależnie od dochodu i może może nie podlegać zwrotowi).
- „Zasiłek celowy może być przyznany także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej” (niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi).
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:
- specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
- zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową”.
Usługi Opiekuńcze
- Pomoc w formie usług opiekuńczych usług opiekuńczych przysługuje „osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona”. Pomoc taka przysługuje „również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić”.
- Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
-
Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres
i miejsce świadczenia. Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze , oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Uwaga
W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.
Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych lub prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
